2020 yýlýnda büyük bir merasimle yeniden ibadete açýlan Ayasofya Camii’nde 4 yýl içinde deðiþimler meydana geldi. Ayasofya-i Kebir Camii Þerifi’nin birkaç nesil sürecek olan restorasyon çalýþmasý yürütülmeye baþladý.

Ýstanbul’un fethinden sonra Fatih Sultan Mehmed’in ilk cuma namazýný kýldýðý ‘fethin sembolü’ Ayasofya-i Kebir Camii Þerifi 24 Temmuz 2020’de yeniden ibadete açýldý. Ayasofya’nýn ibadete açýlmasýnýn 4. yýl dönümünde açýklamalarda bulunan Vakýflar Genel Müdürlüðü Ýstanbul 1. Bölge Müdür Yardýmcýsý Levent Çetin restorasyon çalýþmalarýný ve ziyaretçi yönetim planýný anlattý. Çetin, "Aylýk bazda yüzde 30 civarýnda bir ziyaretçi sayýsý düþüþü görüyoruz. 2024 yýlýnda da alt ve üst kat toplam olarak 4 milyon 500 bin ziyaretçi sayýsýna ulaþmýþ durumundayýz” dedi. Sürekli Vakýflar Tarihi Eserlere ve Çevreye Hizmet Derneði’nin açtýðý davanýn ardýndan Danýþtay 10. Dairesi, Ayasofya’nýn camiden müzeye dönüþtürüldüðü 24 Kasým 1934 tarihli Bakanlar Kurulu kararýný oy birliðiyle iptal etti. Böylece Ayasofya’da yeniden ibadet etmenin yolu açýldý. 86 yýl boyunca müze olarak kullanýlan "fethin sembolü" Ayasofya Camii, 10 Temmuz 2020’de Cumhurbaþkaný Erdoðan’ýn attýðý imza ile yeniden ibadete açýldý. Cumhurbaþkaný Erdoðan, Ýslam dünyasýný sevince boðan kararnameyi imzaladý ve bunu sosyal medya hesabýndan "Hayýrlý olsun" notuyla paylaþtý. Diyanet Ýþleri Baþkanlýðýna devredilen Ayasofya Camii, 24 Temmuz 2020’de 86 yýl sonra kýlýnan ilk cuma namazýyla yeniden ibadete açýldý. Törene Cumhurbaþkaný Erdoðan da katýldý. Bu tarihi ana tanýklýk etmek isteyen binlerce kiþi de camiye akýn etti. Cami avlusu, bahçesi, çevresindeki birçok cadde ve sokak doldu. Açýlýþa 350 bin kiþinin katýldýðý açýklanmýþtý. Ayasofya Camii’nde birkaç nesil sürecek restorasyon çalýþmalarý devam ediyor.

2020 yýlýnda büyük bir merasimle yeniden ibadete açýlan Ayasofya Camii’nde 4 yýl içinde deðiþimler meydana geldi. Ayasofya-i Kebir Camii Þerifi’nin birkaç nesil sürecek olan restorasyon çalýþmasý yürütülmeye baþladý. Yaklaþýk bin 487 yaþýnda olan Ayasofya-i Kebir Camii Þerifi’nde restorasyon çalýþmalarý çerçevesinde analizler yapýldý. Muhtemel herhangi bir depremde aðýr hasar alacaðý tespit edilen camide güçlendirme ve restorasyonunun yapýlmasý için bilim kurulu oluþturulmasýnýn ardýndan ilk etapta Ayasofya Camii’nin bahçesinde bulunan türbelerde restorasyona baþlandý. Bahçede bulunan türbelerin dýþ bölümlerindeki restorasyon çalýþmalarý tamamlanýrken, içerisindeki çalýþmalarýn devam ettiði görüldü. Ayasofya Camii’nin muvakkithanesinde ise restorasyon tamamlanarak, açýlýþa hazýr hale getirildi. Ayasofya’da 2. etap restorasyon çalýþmalarýna 6 Ekim 2023’te baþladý. Restorasyon projesinde yapýnýn dýþ mekanýný oluþturan cephe ve minare gibi alanlarýnda çalýþmalar devam edecek. Ýlk olarak çalýþma alaný için çevre kapama yapýldý ve 2. Beyazýt Minaresi sökümü için onaylý proje doðrultusunda çelik minare platformu imalatý tamamlandý. Minarede Ayasofya Bilim Kurulu ve Koruma Bölge Kurulu kararlarý doðrultusunda þerefeye kadar söküm yapýldý. Minaredeki alemin sökülmesinin ardýndan minarenin hasarlý kurþun örtüsü ve altýndaki eski keçeler söküldü. Ayasofya’nýn dijital ikizi çýkarýldý

Hem Türk vatandaþlarýnýn hem de turistlerin en çok ziyaret ettiði yerlerden biri olan ve dünyadaki en önemli tarihi ve mimari eserler içinde yer alan Ayasofya ziyaretçi yoðunluðu ve iklim etkisiyle zaman içinde yýpranýyor. Kültür ve Turizm Bakanlýðý Vakýflar Genel Müdürlüðü tarafýndan 2022 yýlýnda baþlatýlan ‘Ayasofya Bütüncül Projesi’ tamamlandý. Proje kapsamýnda Ayasofya’nýn neredeyse her santimetrekaresi tarandý. Yapýnýn dijital bir ikizi çýkarýlarak gelecek kuþaklara aktarýlmak üzere arþivlendi. Muhtemel bir Ýstanbul depreminde Ayasofya tamamen yýkýlsa bile, yeniden ayný þekilde inþa edilebilecek. Ziyaretçi yoðunluðu yüzde 30 azaltýldý

Ayasofya-i Kebir Camii Þerifi’nde ibadete gelenler ile tarihi camiyi kültürel amaçlý ziyaret eden yabancýlarýn giriþleri birbirinden ayrýldý. Uygulamaya giren düzenlemede yabancý turistler giriþ için 25 euro ödemeye baþladý. Gerçekleþtirilen ‘ziyaretçi yönetim planý’ ile birlikte ziyaretçi yoðunluðu yüzde 30 azaltýldý. Ayasofya-i Kebir Camii Þerifi havadan görüntülendi

Yaklaþýk bin 487 yaþýnda olan Ayasofya-i Kebir Camii Þerifi havadan görüntülendi. Görüntülerde, Ayasofya’nýn bahçesinde bulunan türbelerin dýþ bölümlerinde restorasyonun tamamlandýðý ve 2. Etap projesi çerçevesinde Kuzey cephedeki duvarý çimentodan arýndýrmak için iskele kurulduðu görüldü. “2024 yýlýnda da alt ve üst kat toplam olarak 4 milyon 500 bin ziyaretçi sayýsýna ulaþmýþ durumundayýz”

Ayasofya-i Kebir Camii Þerifi’ni bu yýl 4 milyon 500 bin kiþinin ziyaret ettiðini söyleyen Vakýflar Genel Müdürlüðü Ýstanbul 1. Bölge Müdür Yardýmcýsý Levent Çetin, “Ayasofya-i Kebir Camii Þerifi açýldýðý günden bugüne kadar 2020 ve 2021 yýllarýnda pandemi nedeniyle ziyaretçi alýyorken pandeminin sona ermesiyle beraber 2022 yýlýnda yaklaþýk 13 milyon, 2023 yýlýnda 12 milyon 500 bin ziyaretçi kabul etti. 2024 yýlýnda da alt ve üst kat toplam olarak 4 milyon 500 bin ziyaretçi sayýsýna ulaþmýþ durumundayýz. Ayasofya Camii’nde bu 4 yýl içerisinde toplam 2 etap olacak þekilde restorasyon çalýþmalarýna baþlandý. 1. etapta Ayasofya Camii bahçesinde bulunan türbelerde restorasyon çalýþmalarý yürütüldü ve bunlar tamamlanmak üzere. Ayný zamanda Ayasofya Camii ile alakalý ‘bütüncül bir projemiz’ oldu. Bu proje çalýþmasýnda tüm literatür tarandý. Bugüne kadar yazýlý basýn ve literatürde Ayasofya-i Kebir Camii Þerifi ile ilgili bütün veriler, veri tabaný haline getirildi. Caminin bütün detaylý projeleri, restorasyon projeleri de dahil olmak üzere hazýrlanýyor. Bunlarda tamamlanmak üzere. 2. Etap olarak da Ayasofya Camii’nin yapý saðlýðý açýsýndan 2. Beyazýt Minaresi ile ilgili çalýþmalarýmýz baþladý ve devam ediyor. Burada depremle ilgili bir güçlendirme çalýþmasý baþladý. Ayný zamanda camimizin 3 tane cephesinde bulunan çimento bazlý sýva uygulamalarýný sökülmesi ve iyileþtirilmesiyle ilgili çalýþmalarýmýza baþlandý. Bir cephemizde iskelemiz kuruldu. Devamýnda da Ayasofya Camii kubbe kurþunlarýyla alakalý çalýþmalarýmýza baþladýk. Bunlar yapýnýn genel saðlýðýnýn iyileþtirilmesi yönünde yapmaya baþladýðýmýz çalýþmalar. Literatür araþtýrmalarý sonrasýnda yapýlan çalýþmalarla Ayasofya Camii’nin bir tane dijital ikizi elimizde var” þeklinde konuþtu. “Elimizdeki verilerle aylýk bazda yüzde 30 civarýnda bir ziyaretçi sayýsý düþüþü görüyoruz”

Ziyaretçi yönetim planýyla beraber ziyaretçi sayýsýnda düþüþ olduðunu belirten Çetin, “Ayasofya-i Kebir Camii Þerifi 10 Temmuz 2020’de Cumhurbaþkanlýðý Kararnamesi ile 24 Temmuz 2020’de resmi olarak tekrar cami hüviyetine kavuþtu. O günden beri Ayasofya Camii’nde ibadetimiz devam ediyor. 15 Ocak 2024 tarihi itibariyle de hem UNESCO’nun hem de bilim kurulumuzun tavsiyeleri üzerine ‘ziyaretçi yönetim planý’ uygulamaya baþladýk. Bu tarihe kadar sadece Ayasofya’nýn ibadet katý ziyaret edilebiliyordu. Ziyaretçi yönetim planýyla beraber cami olarak açýlmasýndan sonraki insan yoðunluðunu biraz daha azaltmayý hedefliyorduk. Bu insan yükünü azalttýðýmýzý düþünüyoruz. Elimizdeki verilerle aylýk bazda yüzde 30 civarýnda bir ziyaretçi sayýsý düþüþü görüyoruz. Bu hem camiyi ziyaret edenler hem de ibadet için gelenler açýsýndan daha nitelikli bir Ayasofya-i Kebir Camii Þerifi deneyimi yaþamalarýný saðlýyor. Hem de caminin saðlýðý açýsýndan fayda saðlýyor” ifadelerini kullandý.