Hazine ve Maliye Bakanlýðý’nýn vergi reform paketi çalýþmasýnda sona gelindi.

Hazine ve Maliye Bakanlýðý'nýn vergi reform paketi çalýþmasýnda sona gelindi. Buna göre pakette vergi adaletinin güçlendirilmesi ve sermayeye yönelik vergi düzenlemesi yapýlýrken çok uluslu þirketlere asgari gelir vergisi modeli getiriliyor. Yap iþlet devret modeliyle faaliyette olan kuruluþlarýn vergileri de yüzde 25'ten yüzde 30'a çýkarýlýyor. Pakette özellikle serbest meslek sahiplerine getirilecek vergi modeli de dikkat çekti.

Tasarruf tedbirlerinin ardýndan Hazine ve Maliye Bakanlýðý vergiyle ilgili devreye sokacaðý düzenlemede sona geldi. Pakette vergi adaletinin güçlendirilmesi ve sermayeye yönelik vergi düzenlemesi yapýlmasýna yönelik önemli baþlýklarýn yanýnda yap iþlet devret modeliyle faaliyete geçen kuruluþlara getirilecek vergi artýþý ve uygulamaya konulacak asgari gelir vergisi de yer aldý.

DOÐRUDAN VERGÝLER DE ARTIRILACAK

Bakanlýk tarafýndan bir süredir çalýþmalarý yürütülen yeni reform paketine Orta Vadeli Program'da yer alan hedefler doðrultusunda son þekli verildi. Paket, Hazine ve Maliye Bakaný Mehmet Þimþek'in her fýrsatta dile getirdiði, "Hedefimiz vergide adalet ve etkinliði saðlamak için vergilendirilmemiþ hiçbir alan býrakmamak." mesajý doðrultusunda hazýrlandý.

TBMM'ye sunulmasý planlanan pakette, vergi adaletinin güçlendirilmesi, sermayeye yönelik vergi uygulamalarý getirilmesi ve doðrudan vergilerin payýnýn artýrýlmasý için düzenleme önerileri bulunuyor.

ÇOK ULUSLU ÞÝRKETLERE ASGARÝ GELÝR VERGÝSÝ MODELÝ GELÝYOR

Bakanlýk, doðrudan vergilerin payýný artýrmak için yerel asgari kurumlar vergisi ve asgari gelir vergisi modelini de getirecek. Pakette yer alan bazý baþlýklar þöyle:

Kurumlar Vergisi Kanunu'nda yeni bir bölüm açýlarak, çok uluslu þirketlerden asgari kurumlar vergisi (küresel asgari kurumlar vergisi) alýnacak.

Baþta AB ülkeleri olmak üzere 30'dan fazla ülkede yasalaþan küresel asgari kurumlar vergisinde, yýllýk konsolide hasýlatý 750 milyon avro eþiðini aþan çok uluslu þirketlerin düþük vergileme yapýlan ülkelerdeki þube, iþtirak ve iþ yerleri asgari yüzde 15 kurumlar vergisine tabi tutuluyor.

Bu þirketlerin faaliyette bulunduðu ülkede ödenen kurumlar vergisi yükü yüzde 15'ten aþaðýdaysa uygulamayý yasalaþtýran ülkeler, ilgili ülkenin almadýðý vergi farkýný tahsil edebilecek. Asgari kurumlar vergisi uygulamasýna geçmeyen ülkeler, vergileme haklarýný bir baþka ülkeye devretmiþ oluyor. Türkiye'de nihai ana iþletmesi yurt dýþýnda bulunan 1024 grup yer alýrken bunlarýn ülkede 2 bin 134 iþletmesi bulunuyor.

HÝÇ MATRAH BÝLDÝRMEDEN YÜKSEK CÝROLAR YAPTILAR

Kurumlar vergisi mükelleflerinin yaklaþýk yarýsýnýn zarar beyan ettiði ya da hiç matrah bildirmediði halde yüksek cirolarla faaliyetlerini sürdürdüðü belirlendi. Bu konuda AB ve OECD uygulamalarýný da inceleyen Bakanlýk, mükelleflerin beyanlarý ile hasýlat ve ödeme güçlerinin birbirleriyle kýyaslandýðý hibrit bir model hazýrladý.

Ödenecek kurumlar vergisi, beyan edilen kazancýn indirim ve istisnalar düþülmeden önceki tutarýnýn belirli bir oraný ile gelir tablosundaki kazancýn belli bir oraný matrah olarak kabul edilerek bulunacak vergiden yüksek olaný esas alýnarak belirlenecek.

Ödenen asgari kurumlar vergisi, izleyen 5 hesap döneminde iþletmelerin bundan daha yüksek vergi ödemeleri gerektiði dönemlerde, ödenecek vergiden mahsup edilecek. Bazý istisnalar (iþtirak kazançlarý, emisyon primi kazançlarý gibi) asgari vergi hesaplamasýnda kazançtan indirilerek dikkate alýnacak.

Yatýrým teþvik belgesi kapsamýnda yatýrým harcamasý yapan mükelleflerin haklarý korunacak. Yeni iþe baþlayan mükellefler 3 yýl asgari vergiden muaf olacak.

TÝCARÝ, ZÝRAÝ VE SERBEST MESLEK SAHÝPLERÝNE DE ASGARÝ GELÝR VERGÝSÝ

Gerçek usulde vergilendirilen ticari, zirai ve serbest meslek kazançlarýna da asgari gelir vergisi uygulamasý getiriliyor. Gelir vergisi mükelleflerinin önemli bir kýsmýnýn zarar beyan ettiði veya beyanlarý ile hasýlatlarý arasýnda önemli uyumsuzluklar olduðu görüldü. Bu konuda da yeni bir model kurulacak. Buna göre, mükelleflerin beyan edecekleri kazanç, gelir ve kazanç bildirimi tablosundaki getirilerinin belirlenecek bir oranýndan az olamayacak.

Serbest meslek kazancý elde edenlere ise ayrýca bir çýpa planlanýyor. Bu mükelleflerin beyan edileceði kazanç brüt asgari ücretin yýllýk tutarýnýn altýnda olamayacak.

Hasýlat üzerinden ödenen asgari vergi farkýnýn izleyen 5 hesap döneminde mahsubuna izin verilecek. Yeni iþe baþlayanlar 3 yýl asgari vergiden muaf olacak.

YAP ÝÞLET DEVRET VE KAMU ÖZEL ÝÞ BÝRLÝÐÝ FAALÝYETLERÝNE YÜZDE 30 KURUMLAR VERGÝSÝ

Türkiye'nin büyük yatýrýmlarýndan elde edilen kazançlara da artýrýmlý kurumlar vergisi uygulanacak. Kurumlar vergisi oraný, reel sektör için yüzde 25, banka ve finans kurumlarýnda yüzde 30, ihracat yapan firmalarda yüzde 20, halka açýk þirketlerde yüzde 23, imalatçýlarda yüzde 24 olarak uygulanýyor.

Banka ve finans kurumlarýnda olduðu gibi, yap-iþlet-devret (YÝD) modeli ile kamu-özel iþ birliði (KÖÝ) projeleri kapsamýnda faaliyet gösteren kurumlarýn buralardan elde ettikleri kazançlarýna kurumlar vergisi oranýnýn yüzde 25 yerine yüzde 30 olmasý öneriliyor. Bu düzenlemenin de vergi adaletinin güçlendirilmesine ve dolaysýz vergilerin payýnýn artýrýlmasýna katký saðlamasý hedefleniyor.