Dýþiþleri Bakaný Hakan Fidan, ABD’nin New York kentinden temaslarýna devam ediyor. Bakan Fidan, Birleþmiþ Milletler (BM) 79. Genel Kurulu çerçevesinde düzenlenen G20 Dýþiþleri Bakanlarý Toplantýsý'na katýldý.
Bakan Fidan, BM'nin mevcut yapýsýnýn küresel sorunlarý çözmede yetersiz kaldýðýný belirterek, kapsamlý bir reform çaðrýsýnda bulundu. Fidan, küresel düzenin sürdürülemez olduðu ve BM'nin bu zorluklarla baþa çýkmak için köklü deðiþiklikler yapmasý gerektiðini ifade etti.
"Barýþý sürdürmek için eski yöntemleri denemeye devam edemeyiz”
Bakan Fidan, içinde bulunduðumuz dönemi "sürekli dönüþüm, belirsizlikler ve derinleþen bölünmeler çaðý" olarak nitelendirerek, bu dönemde eski yöntemlerle barýþý saðlama çabasýnýn sonuç vermeyeceðini vurguladý. BM'nin Ukrayna'da süren savaþ, Gazze'de Filistinlilere karþý iþlenen suçlar ve dünya genelinde artan insani krizlere müdahalede yetersiz kaldýðýný belirten Bakan Fidan, bu durumun BM'nin güvenilirliðini ve etkinliðini ciddi þekilde zedelediðini ifade etti.
Bakan Fidan, BM'nin ancak üye ülkeler tarafýndan yeterli yetki, baðlýlýk ve kaynak saðlandýðýnda etkin bir rol oynayabileceðini belirtti. "Barýþý sürdürmek için ayný eski yöntemleri denemeye devam edemeyiz ve farklý bir sonuç bekleyemeyiz" diyen Fidan, karþýlýklý güven ve iþbirliðine dayalý yeni yöntemler geliþtirilmesi gerektiðini söyledi.
"Veto yetkisi kaldýrýlmalý”
Bakan Fidan, BM Güvenlik Konseyi'nin mevcut yapýsýnýn dünyadaki sorunlara çözüm getirmekte yetersiz kaldýðýný belirtti. Konseyin daha demokratik, temsili, þeffaf, etkili ve hesap verebilir bir organ haline getirilmesi gerektiðini savunan Fidan, "Veto yetkisi kaldýrýlmalý ya da sýnýrlandýrýlmalýdýr. Daimi üye sayýsýnýn ya da veto yetkisine sahip ülke sayýsýnýn arttýrýlmasý, mevcut sorunlarý daha da kötüleþtirecektir" dedi.
Bakan Fidan, Güvenlik Konseyi'nin sadece birkaç ülkenin vetosu ile karar alamaz hale gelmesinin, BM'nin iþlevselliðini ortadan kaldýrdýðýný ve uluslararasý barýþ ve güvenliðin saðlanmasýný engellediðini belirtti.
Diplomasi ve arabuluculuk vurgusu
Bakan Fidan, BM'nin çatýþma ve krizleri önlemek için daha etkili yöntemler geliþtirmesi gerektiðini belirterek, bu çerçevede, Genel Sekreter'in iyi niyet misyonunun yeniden canlandýrýlmasý ve arabuluculuk yöntemlerinin güçlendirilmesi gerektiðini vurguladý. Karadeniz Tahýl Giriþimi’ni diplomasiye dayalý çözümler konusunda baþarýlý bir örnek olarak gösteren Bakan Fidan, benzer yaklaþýmlarýn diðer çatýþmalarda da uygulanabileceðini belirtti.
BM'nin toplumlar arasýnda diyalog ve karþýlýklý anlayýþý teþvik edecek araçlar geliþtirmesi gerektiðini belirten Bakan Fidan, bu sayede kutuplaþma, yabancý düþmanlýðý ve aþýrýcýlýkla mücadelede daha etkili olunabileceðini ifade ederek, bu tür sorunlarla baþa çýkmanýn ancak uluslararasý iþbirliði ve karþýlýklý güven ile mümkün olabileceðini vurguladý.
Türkiye'nin BM'nin kurucu üyesi olarak, örgütün reformu ve güçlendirilmesi yönündeki tüm çabalara tam destek vermeye hazýr olduðunu belirten Bakan Fidan, "BM'nin bu hedefleri gerçekleþtirmemize yardýmcý olacak þekilde güçlendirilmesi cesur eylem ve kararlýlýk gerektirecektir" dedi.
Bakan Fidan, Türkiye'nin BM'nin kurucu üyesi ve düzenli bütçesine en fazla katkýda bulunan ilk 20 ülke arasýnda yer aldýðýný belirterek, BM'ye öncülük edecek ve ilham verecek tüm çabalara tam destek verdiklerini yineledi.
“Filistinli kardeþlerimizi açlýða ve katliama mahkum etmeyeceðiz ve sessiz kalmayacaðýz"
Bakan Fidan, özellikle Gazze'de yaþanan insani kriz ve Ýsrail'in Filistinlilere yönelik politikalarý konusunda sert eleþtirilerde bulundu. "Gazze'deki kabul edilemez durum, uluslararasý toplum için bir uyanýþ çaðrýsý teþkil etmelidir. Filistinli kardeþlerimizi açlýða ve katliama mahkum etmeyeceðiz ve sessiz kalmayacaðýz. Þu anda çatýþmanýn Lübnan'a sýçramasýyla karþý karþýyayýz ve bunun daha da yayýlýp yayýlmayacaðýný bilmiyoruz. Bu nedenle, daha geniþ bir çatýþma riskiyle karþý karþýyayýz" diyen Fidan, Ýsrail'in Filistin topraklarýndaki eylemlerinin sadece bölgesel deðil, uluslararasý düzende de ciddi sonuçlarý olacaðýný vurguladý.
Bakan Fidan, "Tam teþekküllü, iþlevsel bir Filistin devleti, Orta Doðu'da barýþý saðlamanýn tek yoludur. Ýki devletli çözüm için çabalarýmýzý güçlendirmeliyiz" ifadelerini kullanarak, uluslararasý toplumu bu konuda daha aktif bir rol almaya çaðýrdý.
Uluslararasý finansal mimari ve ticaret sisteminde reform çaðrýsý
Bakan Fidan, BM'nin yaný sýra uluslararasý finansal mimari ve çok taraflý ticaret sisteminin de reforma tabi tutulmasý gerektiðini belirtti. Bu reformlarýn sürdürülebilir kalkýnma hedeflerine ulaþmayý hýzlandýracaðýný ifade eden Fidan, küresel sýnamalarla baþa çýkmak için daha iyi kaynaklara sahip ve daha etkili uluslararasý kalkýnma bankalarýna ihtiyaç duyulduðunu söyledi.
Fidan, Geleceðin Zirvesi'nin ve G20 Dýþiþleri Bakanlarý Toplantýsý’nýn, bu