Avrupa ülkeleri, Rusya gibi noktalarda görülen Covid-19'un yeni varyantý XEC'ye iliþkin konuþan Göðüs Hastalýklarý Uzmaný Prof. Dr. Sinem Ýliyaz, “Etkileri öncekilerle benzer, daha çok üst solunum yolu enfeksiyonu bulgularý oluþturuyor. Sonbahar, kýþ dönemlerinde ara ara vakalarýmýzda artýþ görüyoruz. Her yeni varyant öncekinden daha hýzlý yayýlýyor, hassas popülasyonu korumaya çalýþmakta fayda var. Bu varyant çok baskýn olabilir, tüm dünyada da görülebilir ama eski günlere dönmeyeceðimizi umuyorum ” dedi.

Çin'in Wuhan bölgesinde 2019 yýlýnda ortaya çýkan ve dünya genelinde salgýna yol açan Covid-19'da yeni varyant endiþesi yaþanýyor. Omicron'un bir alt grubu olduðu belirtilen "XEC" varyantý Avrupa ülkeleri ve Rusya'da görülürken uzmanlar varyant ile etkilerine iliþkin açýklamalarda bulundu. Varyantýn Türkiye'de tespit edilip edilmediðine iliþkin açýklama bulunmadýðýný ifade eden Biruni Üniversite Hastanesi Göðüs Hastalýklarý Bölümü'nden Prof. Dr. Sinem Ýliaz ile Enfeksiyon Hastalýklarý ve Klinik Mikrobiyoloji Uzm. Dr. Müberra Hraloðlu, görüldüðü ülkelerden hareketle varyantýn hýzlý yayýldýðýný ancak çoðunlukla hafif seyrettiðine dikkat çekti.

“Aþýlar bu varyanta karþý da etkilidir denilebilir”

"XEC" ve diðer varyantlarýn özelliklerine iliþkin konuþan Göðüs Hastalýklarý Uzmaný Prof. Dr. Sinem Ýliaz, “Etkileri öncekilerle benzer, daha çok üst solunum yolu enfeksiyonu bulgularý oluþturuyor. Genellikle zatürreyi çok sýk görmüyoruz eskisinde olduðu kadar pandeminin alevli olduðu dönemde hastalarýn hayat kaybetmelerinin nedeni özellikle zatürreydi. Þu dönemde o kadar sýk deðil ama hiç olmaz denecek boyut da deðil. Baðýþýklýk sistemi çok zayýf olan kiþileri, hassas popülasyonu yine etkileyebilir, zatürre yapabilir ama genel anlamda daha hafif seyirli olduðu söylenebilir. Sonbahar, kýþ dönemlerinde yine ara ara vakalarýmýzda artýþ görüyoruz.

Özellikle bazen seyri çok hafif olduðu için her vakaya test yapýlmýyor ama covid ile alakalý bir þeyler olabileceðini tahmin ediyoruz. Þu anda bizim açýmýzdan çok ürkütücü deðil ama normal viral enfeksiyon salgýný gibi seyrettiðini söyleyebilirim. Her yeni gelen varyant bir öncekinden daha hýzlý yayýlýyor. Bu varyant çok baskýn olabilir, tüm dünyada da görülebilir, bu problem deðil. Aile içinde, kapalý ortamlarda özellikle daha sýk yayýlmasýna neden oluyor. Bunu engellemek için de genel önlemler var. El yýkamak, odalarýn havalandýrýlmasý, birazcýk daha mesafeye dikkat etmek bunlardan yarar görebiliriz.

Aþýlar bu varyanta karþý da etkilidir denilebilir sadece süre biraz uzadýðý zaman o aþýlarýn etkinliði bir miktar azalýyor. Hasta yoðunluðumuz þu günlerde okullarýn açýlmasýyla beraber artmaya baþladý zaten çocuklar ilerleyen günlerde daha da büyük bir oranda taþýyýcý olacaklar. Yaþlýsý, ek hastasý olan kiþilerin küçük çocuklara karþý biraz daha mesafeli olmasý iyi olabilir çünkü çocuklar bu dönemde çok sýk hastalanacaktýr. Hasta olan çocuklarýn okula gönderilmemesi, diðer çocuklarýn korunmasý ve salgýnýn hýzlanmamasý anlamýnda da yardýmcý olabilir” dedi.

“Hassas popülasyonu korumaya çalýþmakta fayda var”

Her yýl belirli dönemlerde üst solunum yolu enfeksiyonlarýnda artýþ yaþandýðýna dikkat çeken Prof. Dr. Ýliaz, “Aralýk ayý gibi yýllýk gribin artmasýný bekleriz, aþýlamayý o yüzden ekim, kasým aylarýnda öneriyoruz. Bu artacaktýr ama eskisi gibi olacaðýný da tahmin etmiyorum. Sakin olmamýzda fayda var, eski günlere dönmeyeceðimizi umuyorum ve bu varyant da deðiþtikçe, ismi farklýlaþtýkça yayýlma hýzý artýyor ama þimdilik öyle gösteriyor ki daha hafif seyreder vaziyette virüs. O yüzden çok tedirgin olmayalým ama hassas popülasyonu da korumaya çalýþmakta da fayda var. Özellikle hasta olan kiþilerin maske kullanmasýný istiyorum, kalabalýk ortamlarda bulunulduðunda o ortamlarýn güzelce havalandýrýlmasý, insanlarýn dengeli beslenmesi, bol sývý tüketmesi bu dönemde dikkat edebileceðimiz þeyler. Covid eski zamanlara göre þu anda çok daha hafif seyrediyor eski zamanlara göre bu varyant da hastalýðýn seyri açýsýndan diðerlerinden çok farklý olmayacak gibi duruyor” þeklinde konuþtu.

“Baskýn tipi olacak gibi gözüküyor"

Yeni varyanta iliþkin konuþan Enfeksiyon Hastalýklarý ve Klinik Mikrobiyoloji Uzm. Dr. Müberra Hraloðlu, “Yeni konuþulan XEC, þu an 27 ülkede yaygýn olan varyant. Omicron varyantýnýn bir alt türü, o da karþýmýza benzer þikayetlerle geliyor. Boðaz aðrýsý, halsizlik, ateþ, kas aðrýlarý, halsizlik þikayetleriyle karþýmýza geliyor. Çok farklý bir durum söz konusu deðil. Covid'i diðer üst solunum enfeksiyonlarýndan ayýrt edici bir özellik bile artýk yok çünkü günümüzde aðýr seyretmiyor. Çoðumuz artýk ya aþýyla ya geçirdiðimiz hastalýk nedeniyle baðýþýk olduðumuz için artýk diðer üst solunum yolu enfeksiyonlarýndan çok ayýrt edemiyoruz. Bu varyantýn biraz daha hýzlý yayýldýðý söyleniyor. Covid'in aslýnda artýk baskýn tipi olacak gibi gözüküyor.

Haziran ayýnda ilk olarak Almanya'da görüldü sonrasýnda hýzlýca 27 ülkede de görüldü. Diðer üst solunum yolu enfeksiyonlarý gibi seyrediyor, aðýr vakalar ancak immünsüpresif hastalarda bu da yaþlý hastalar, kanser, HIV hastalarý gibi hastalarda oluyor, kapanma olacaðýný düþünmüyorum. Hasta olanlar kendilerine ve çevresine dikkat ederlerse birçok hastalýðý engellemiþ oluruz.

Toplu taþýmaya binerken maske takarsak, salgýlarýmýzýn etrafa yayýlmasýný engellersek el hijyenine dikkat edersek ve bulunduðumuz ortamýn havalandýrýlmasýný da saðlarsak riski düþürmüþ oluruz. Þu an için açýklamalar önceki aþýlarýn bu varyanta da etkili olduðu yönünde. Yoðunluk bekliyoruz hatta baþladý okullarýn açýlmasýyla birlikte hem çocuklarýn birbirlerini özleyip sýký temaslar kurmasý hem de daha kapalý ortamlara girmemiz nedeniyle bu hastalýklar yayýlmaya baþlayacaktýr. Hasta olanlarýn maske takmasýnýn diðer kiþilerin de hasta olmasýný engelleyeceðini düþünüyorum” ifadelerini kullandý.

“Cilt lezyonlarý geliþirse mutlaka hastaneye baþvuralým”

Son dönemde gündeme gelen maymun çiçeði ile ilgili açýklamalarda bulunan Uzm. Dr. Hraloðlu, “Maymun çiçeði de aslýnda sýký temasla bulaþan bir hastalýk, cilt lezyonlarý geliþirse mutlaka hastaneye baþvuralým ki erken müdahale edelim ve toplumdan hastamýzý erken ayýralým. Diðer üst solunum yolu enfeksiyonlarý gibi hýzlý yayýlan bir þey deðil. Böyle bir hastayý çevremizden izole edersek yayýlýmý da engelleriz” þeklinde konuþtu.