Mersin’de, Türkiye’nin yaný sýna Portekiz, Ýtalya ve Fas’ýn ortak yürüttüðü proje kapsamýnda laboratuvarda üretilen ’hidrojel’ler üzüm baðlarýnýn sulanma sýklýðýný azaltýyor.

Mersin’de, Türkiye’nin yaný sýna Portekiz, Ýtalya ve Fas’ýn ortak yürüttüðü proje kapsamýnda laboratuvarda üretilen ’hidrojel’ler üzüm baðlarýnýn sulanma sýklýðýný azaltýyor. Kuraklýða karþý üzüm baðlarýnýn daha dirençli hale gelmesini saðlamasý hedeflenen hidrojellerin ilerleyen süreçte farklý tarýmsal ürünlerde de kullanýlabileceði belirtiliyor.

 

Mersin Üniversitesi’nde (MEÜ), yürütücülüðünü Mühendislik Fakültesi Çevre Mühendisliði Bölümü öðretim üyesi Prof. Dr. Yaðmur Uysal’ýn yaptýðý, Doç. Dr. Zeynep Görkem Doðaroðlu’nun araþtýrmacý olduðu ’Ýklim Deðiþikliðiyle Karþý Karþýya Olan Akdeniz Üzüm Baðlarýnýn Biyolojik Yönetimi ve Korunmasý Ýçin Ekolojik Araþtýrma’ baþlýklý TÜBÝTAK 1071 projesi sürüyor. Üzüm baðlarýnýn, iklim deðiþikliði ve kuraklýkla mücadelesine destek olmak amacýyla 2021’de baþlatýlan proje kapsamýnda, üzüm baðlarýnýn kuraklýða karþý sulanma sýklýðýný azaltacak hidrojel adý verilen malzeme üretildi. Toprakta su tutma kapasitesini artýran boncuk yapýsýndaki hidrojeller, þiþebilir özellik gösteriyor. Suyu aldýðýnda þiþen hidrojeller, zamanla suyu topraða veriyor. Laboratuvarda üretilen hidrojeller, bu iþlemi sürekli gerçekleþtirebildiði için tarým ürünlerinin sulama sýklýðýný da azaltýyor.

 

Akdeniz ülkeleri uluslararasý ortak projeleri destekleyen PRIMA (Partnership for Research and Innovation in the Mediterranean Area) programý kapsamýnda kabul edilen ve kýsa adý VINEPROTECT olan uluslararasý proje, Türkiye’nin de içinde yer aldýðý Portekiz, Ýtalya ve Fas’ýn da aralarýnda bulunduðu 4 Akdeniz ülkesinde yürütülüyor. VINEPROTECT konsorsiyumunun Türkiye ayaðýnda proje yöneticisi olarak Muðla Sýtký Koçman Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Kimya Bölümü öðretim üyesi Prof. Dr. Mehmet Emin Duru, öðretim üyeleri Prof. Dr. Yaðmur Uysal proje yürütücüsü ve Doç. Dr. Zeynep Görkem Doðaroðlu araþtýrmacý olarak Manisa Baðcýlýk Enstitüsü ile birlikte yer alýyor.

 

 

 

"Proje geniþ çaplý bir araþtýrmayý içeriyor"

 

Proje yürütücüsü Prof. Dr. Yaðmur Uysal, yüksek lisans bursiyerlerinin de yer aldýðý PRIMA kapsamýnda yürütülen Avrupa Birliði projesi ile Akdeniz’deki üzüm baðlarýnýn iklim deðiþikliði ve kuraklýkla mücadelesinde uygulanabilecek, sürdürülebilir tarým uygulamalarýný araþtýrdýklarýný söyledi. Yürütücülüðünü Portekiz’in yaptýðý projenin, kuraklýkla mücadelede üzüm baðlarýnýn direncini arttýrabilmek için çeþitli biyolojik, agroekolojik adý verilen doðaya, bitkiye, topraða zarar vermeden hastalýklarla ve kuraklýkla mücadelede alýnacak önlemleri kapsayan geniþ çaplý bir araþtýrmayý içerdiðini dile getiren Uysal, "Portekiz’de iki ayrý üniversite, Ýtalya’da iki ayrý üniversite, diðer ortaklardan biri Fas’ta bir üniversite ve Türkiye’de de proje yöneticimiz Muðla Sýtký Koçman Üniversitesi tarafýndan yürütülüyor. Diðer ortaklardan biri Mersin Üniversitesi olarak biziz, bir diðer ortaðýmýz Manisa Baðcýlýk ve Araþtýrma Enstitüsü" dedi.

"Bütün tarýmsal ürünlere uygulayabiliriz"

 

Son dönemlerde iklim deðiþikliði, kuraklýk, su kaynaklarýnýn azalmasý gibi konularýn gündemden düþmediðini, bunlarý herkesin gündelik yaþamlarýnda gözlemleyebildiðini dile getiren Uysal, her ortaðýn farklý çalýþmalar yaptýðýný belirterek, þöyle konuþtu: "Bizim Mersin Üniversitesi ayaðý olarak uyguladýðýmýz yöntem biyohidrojeller adý verilen bir malzemeyi geliþtirmek. Bu biyohidrojelleri kendimiz laboratuvarýmýzda üretiyoruz. Ürettiðimiz hidrojeller topraða verildiðinde toprakta su tutma kapasitesini arttýrýyor. Çünkü boncuk yapýsýndadýr ve þiþebilir özellik göstermektedir. Suyu aldýðýnda þiþer ve zamanla suyunu yavaþça verir. Tekrar suyu aldýðý zaman tekrar þiþer ama bu iþlemi sürekli olarak gerçekleþtirebildiði için tarým ürünlerini sýklýkla sulamak zorunda kalmazsýnýz. Dolayýsýyla sulama sýklýðýný azaltmak demek; içme suyu kaynaklarýnýn daha doðrusu sulama suyuna olan ihtiyacý, tatlý su ihtiyacýný önemli ölçüde azaltmak anlamýna geliyor. Çiftçilerimiz zaten su kaynaklarýna ulaþma açýsýndan sulamada büyük bir sýkýntý çekiyorlar. Bunu sadece asmalara deðil, bütün tarýmsal ürünlere uygulayabiliriz."

 

"Elde ettiðimiz çýktý aslýnda bir malzeme ve bir ürün materyalidir"

 

Proje kapsamýnda diðer ülkelerin topraktaki mikroorganizma çeþitliliðini arttýrmak, biyoçeþitliliði arttýrmak, asmanýn hastalýklara karþý mücadelesini arttýrmak için mikrobiyolojik, fizyolojik, patolojik analizler üzerine yoðunlaþtýðýný ifade eden Uysal, "Bizim elde ettiðimiz çýktý aslýnda bir malzeme ve bir ürün materyalidir. Ve bununla ilgili de denemelerimizi yine üniversitemizin bize saðladýðý alanda gerçekleþtiriyoruz. Saksýlar üzerinde denemeler yapýyoruz. Asma fidanlarýný içeren 200 saksýmýz var. Bu asmalarýmýzý da ülkemizde üzüm baðlarýnýn ve þarap üretiminin en yüksek olduðu Ege Bölgesi’nden Manisa Baðcýlýk Enstitüsü’nden temin ettik" diye konuþtu.